sobota, 6 marca 2010

Tamten świat

Jesteś żołnierzem – wojna to obowiązująca dla Ciebie rzeczywistość, wiesz gdzie stacjonują jakie wojska, dlaczego ten kraj podejmuje takie kroki militarne, a tamten inne. Jesteś przekonany, że wkrótce napięcie między krajami jakie istnieje pęknie i będzie kolejna światowa, itp., itd.

Jesteś studentem – Twój świat to wykładowcy, którzy są ci nie w smak, ci, których lubisz, lub ci, z których się podśmiewujesz, zastanawiasz się pewnie kiedy pójdziesz na piwo i dlaczego tyle od Ciebie na tych studiach chcą. W Twoim świecie może pojawia się na przykład motyw akademika, domu cudów z tysiącem cudownie ciekawych ludzi i wiecznych hulanek, lub dom upierdliwego hałasu bez warunków do zajmowania się swoimi sprawami. W tle też miga gdzieś jakieś ksero.

Jesteś onkologiem – rak, cierpienie, śmierć to Twoja codzienność. W przeciwieństwie do przeciętnego człowieka nowotwór jest dla Ciebie zjawiskiem tak powszechnym jak deszcz.

Tak mnie dzisiaj naszło na zamyślenie. I nie bez powodu, zaraz powiem też jakiego..

Do czego zmierzam..

Byłam na spotkaniu z lekarzem onkologiem. Ta młoda dziewczyna, pani Olga przeprowadzała dla nas( wolonariuszy, którzy chcieliby się zająć bajkoterapią dzieci z nowotworem) wykład o nowotworach wieku dziecięcego, ich rodzajach, objawach, metodach diagnostycznych, zasadach leczenia. Moje dzisiejsze spotkanie z rakiem, nie bezpośrednie, ani nawet pośrednie, moje ledwo otarcie się o ten świat głęboko mną wstrząsnęło. Kazało mi zamilknąć. Najpierw deformacje, powiększone węzły chłonne wielkości ziemniaka, guz-orzech wystający z oka, bladość twarzy, włosy, których nie ma. Nie, nie pokazali nam wstrząsających fotek, tylko nas o tym uprzedzono. Ja o tym tylko usłyszałam. Ten od guza na oku, 16 lat.. przyszedł dopiero jak mu taki porządny orzech tam wyrósł. Dlaczego tak późno? Nie mógł wcześniej, bo ojciec bił matkę i gdyby zostawił rodziców samych i został w szpitalu ojciec mógłby tą matkę zabić. Także zaklejał to co mu się tam robiło, żeby nie było widać w szkole i tyle.

Inny chłopak, też w podobnym wieku, miał mięśniaka na udzie. Przyszedł z tym nowotworem, potem się nie zjawił spowrotem w szpitalu, potem znowu przyszedł, potem uciekł ze szpitala przez okno w łazience i słuch po nim zaginął. Nie było go tak z pół lub półtora roku i myślano, że już umarł, ale znów trafił na oddział. Uciekał kolejny raz z domu dziecka i wyskakując przez okno złamał nogę. Dlatego nie mógł już zwiać i policja go zawiozła na oddział. Stan jego uda był straszny. Brak szansy na wyleczenie. Kilka dni przed śmiercią amputacja nogi, aby ulżyć mu w cierpieniu.

Dlaczego nie był regularnie w szpitalu i uciekał?

Nie mógł znieść tego, że do wszystkich ktoś przychodzi, do niego jednak nie. Kiedy nie mógł tego znieść – uciekał.

Ośmiolatek. białaczka. Matka nie mogąc zostawić pozostałej piątki dzieci przyjęła to do wiadomości i zostawiła dzieciaka w szpitalu. Chłopczyk musiał mieć zrobioną tomografię komputerową, a że lekarzom zależy, żeby w miarę możliwości nie usypiać dzieciaków, zatem ośmiolatek obiecał , że nie będzie się ruszał. Badanie to wiąże się ze znacznym dyskomfortem. Poza tym, że nie można się poruszać, co nawet mi nie wychodzi,ta cała maszyna cholernie głośno i nieprzyjemnie pracuje, jakby uderzano metalem o metal. I jeszcze ten kontrast. Podaje się dożylnie białą, gęstą ciecz, która pomaga otrzymać klarowne wyniki pomiaru. Powoduje to jednak zwiększenie się ciśnienia w żyłach i jest samo w sobie bardzo nieprzyjemnym doświadczeniem, nie mówiąc o zamkniętej tubie, która głośno pracuje i nie można się w niej ruszać a ma się lat osiem. Ja sama nie wiem czy te 21 lat życia pozwoliłyby mi przetrwać to badanie bez paniki, strachu i czego tam jeszcze . Z tego co było widać na odczycie, chłopczyk się nie ruszał. Okazało się, że bardzo płakał, ale wiedział, że nie wolno się ruszać, więc tego nie robił.

...

Ile ludzi, tyle i światów na tym świecie. Dziwne, choć niezwykle naturalne i powszechne jest to, że nie wiemy o innych światach, obijamy się tylko o ich nazwy, ale nigdy nie wiemy czym tak naprawdę są. Zdajemy się przewlekle nie pamiętać, że tak wiele ich istnieje wokół nas. Nowotwór, który może się okazać wierzchołkiem góry lodowej, nie jedynym z problemów, a może i nawet nie najważniejszym pośród alkoholizmu, samotności, opuszczenia, patologii... to świat, którego ja nigdy nie znałam, który nigdy dla mnie nie istniał. Zapomniałam, że taki świat istnieje lub nie wiedziałam, nie miałam czasu się tym zająć albo nie chciałam znać tego świata.

Aż wstyd pomyśleć, że człowiek jest zły, że mama się wtrąca w jego życie i nie pozwala się usamodzielnić, że wiecznie tylko pyta co zjadłam i czy kupiłam owoce. Mam łzy w oczach kiedy pomyślę, że ktoś przez całe swoje jedyne 16 lat nigdy nie miał przy sobie swoich własnych, osobistych, wyłącznych rodziców, jego krótkie życie było w dużej mierze samotnością i umiera na raka.

Zastanawiam się czy ja kiedykolwiek miałam coś takiego co zasługuje na miano problemu, od dziś nie wiem czy jakakolwiek niedogodność w moim życiu zasługuje na to miano czy w ogóle na uwagę. Jak to dobrze, że bolą mnie nogi wieczorem po ciężkim dniu latania od jednego wydziału do drugiego. Czy nie oznacza to, że mam dwie zdrowe nogi, a ponadto miałam warunki w domu, które okazały się optymalne, wystarczające bym mogła dostać się na studia dzienne.

Mam dom i oboje rodziców, którzy umożliwiają mi codziennie, pobyt w dużym mieście akademickim gdzie mogę spokojnie studiować, zdobywać świat i zawsze na nich liczyć. I ja jeszcze potrafię narzekać, że mi źle. Od dziś już nie potrafię.

...

Jeśli tylko jestem odpowiednią osobą, żeby z całą resztą wolontariuszy odważyć się i podjąć pracę terapeutyczną z dzieciakiem chorym na raka, mając świadomość, że moja wiedza jest jak narazie znikoma i a doświadczenie zerowe.... Jeśli tylko po miesiącu szkoleń i spotkań z pełną odpowiedzialnością będę w stanie stwierdzić, że jestem w stanie pomóc i nie skrzywdzę, ani nie zabiję.... To pojawią się relacje z tych doświadczeń na pewno.

piątek, 5 marca 2010

Twój własny ekstrawertyk


Instrukcja obsługi

No i masz! 
Twoja kumpela, przyjaciel, żona, nauczycielka(no bo baby są bardziej ekstrawertywne niż chopy) to  ten paskudny ekstrawertyk.  Nie wiadomo jak to się z takim obchodzić trzeba. Gada i gada, wszędzie go pełno, i człowiek nie wie gdzie się przed tym chodzącym harmidrem i przeklętą kakofonią schować. Jeśli takie odczucia są Ci bliskie musisz wiedzieć jedną rzecz:  Twój ektrawertyk nie może za siebie, mało tego, nie musi, taki już po prostu jest. Ma prawo do swojej egzaltowanej natury, swoich emocji i swojego wysokiego progu reakcji na bodźce. Zrozum go, on kocha te swoje emocje i nie za bardzo wyobraża sobie życie bez nich. Nie dodawaj mu cierpienia patrząc na niego w milczeniu z wyższością osoby opanowanej. Nawet gdyby chciał  być taki zasępiony i kompetentnie wyglądający to nie da mu to nigdy wielkiej radości. Jego kompetencja polega właśnie na tym, że pasjonują go ludzie, że ma niespożytą energię i optymizm, cnoty które czerpie właśnie z kontaktu z drugim człowiekiem, z drugą duszą. To dlatego tak nienawidzi samotności, dlatego jest to dla niego najgorsza możliwa katorga.

Jak już obrzucamy się mitami to i o ekstrawertykach mamy jeden mit. Mit ten głosi, że w krzywdzący sposób oceniają oni negatywnie introwertyków. Bzdura! Lub jakby skwitował to w zamyśleniu introczłowiek – „To mit!”.
My, ekstraludzie, nie możemy żyć bez intro-tych-jak-im-tam. Bardzo ich lubimy , bo nas słuchają.  Powtórzę jeszcze raz: pasjonują nas ludzie, a introzorientowany też człowiek. Co więcej.. Po trzykroć nas pasjonuje ten milczek, pustelnik i odludek, ponieważ nas słucha. A na dodatek  jak coś powie, to już powie. 

Po czym poznać tego ekstra-zorientowanego?

.... Po pewnych typowych zachowaniach(chciałoby się po kimś przedrzeźnić), które są niezwykłe, dziwne jedynie dla Ciebie introwertyku, dla kogoś o orientacji innej niż Twoja, są one natomiast najzupełniej w świecie naturalne. ;)

Co daje ekstra-zorientowanie inaczej zwane obraźliwie powierzchownym patrzeniem na rzeczy?

A więc daje naszemu ekstra-bohaterowi większą szansę na znalezienie wśród tumultu znajomych, których zna lepiej lub gorzej, tych właściwych, tych swoich ludzi. Nie posiada on czarno-białego poglądu na przyjaciół. Jego wszyscy znajomi to cały wielopoziomowy system, gdzie jedni są bardzo blisko, drudzy trochę gdzie indziej i na inne okazje, jedni są na poziomie częstszym, inni rzadszym.  To prawda,  bardziej czerpie on energię z otoczenia niż ją traci w kontakcie z ludźmi, no racja, oddycha ludźmi, a zwłaszcza swoimi, i nie może mu ich zabraknąć, gdyż zginie. Istnieje dzięki ludziom, nie istnieje bez nich.  Ekstrawersja to nie zaburzenie kompulsywne czy jakieś tam i nie jesteśmy  z zasady hałasotłumolubni. My też lubimy spacery po cichym lesie z psem, samotne wieczory z książką. Uciekanie od cywilizacji i ludzi raz na jakiś czas nie jest w żadnym razie domeną introludków.
 Jestem ciekawa czy introwertyk jest w stanie sobie wyobrazić jak czuje się taki ektrawertyk czekając aż intro coś z siebie wyksztusi. Mając poważnie zaburzone zdolności cierpliwne ekstraczłek ciężko znosi milczenie, którego nie rozumie. Nie wie czy się nim w duchu nie pogardza, czy nie śmieje się ktoś z niego w głębi serca. Pragnie tylko komunikacji, a napotyka na grubą ścianę i nikt mu nie wytłumaczy i nikt się nie pofatyguje, żeby mu powiedzieć o co chodzi.

Koneser, wybrednik,  piesek francuski...

„A po co?” myśli sobie ektrawertyk. Jest łowcą przygód. Spróbuje wszystkiego zanim wyrobi sobie swoje niepowtarzalne gusta i guściki.
Skąd ten pomysł, że jego przyjaźnie są mniej głębokie?!
 Z kolei ja dodam od siebie, że o wiele poważniejszym upośledzeniem komunikacji jest pozbawianie życzliwego rozmówcy cennej informacji zwrotnej jaką byłaby wskazówka co się, do cholery, dzieje po drugiej stronie tego muru!?”
Najsmutniejsze jest to, że ta ściana nie jest to przejaw braku kompetencji społecznej, ale celowe działanie.

Jak się z nim obchodzić. Ale z kim? No z tym zewnątrz-coś –tam..

Instrukcja również będzie banalna:  zrozum jego potrzebę komunikacji, silną potrzebę orientowania się w swoim środowisku, nie odstraszaj go swoim nielubstwem nieustannego podtrzymywania komunikacj werbalnej, bo o niewerbalnej też zdarza się wam zapomnieć.  Ekstrawiernik ma tak wiele Ci do zaoferowania a Ty jemu, że szkoda to zaprzepaszczać. Jeśli już musisz milczeć, uprzedź go, na litość boską, o tym swoim dziwnym upodobaniu. Jak to się dzieje, że Twoj ekstrawertyk obdarza Cię całą gamą informacji, żebyś czuł się komfortowo w tej interakcji społecznej a Ty odbierasz to jako przebodźcowanie i odpłacasz mu figą z makiem. Wiem, że często się zastanawiasz kiedy wreszcie ludzie przestaną się Ciebie czepiać  i że tak Ci się marzy taki Twój mały święty spokój. Twój ekstrawertyk z przyjemnością uszanuje Twój święty spokój jeśli wyposażysz go w informację zwrotną, co tam w Twojej duszy szumi.